czwartek, 2 listopada 2023

Brand, Polana, Zapałów - aktualizacja


Nazwa Zapałów pochodzi od nazwiska jednego z pierwszych osadników Gozdnicy Tadeusza Zapałowskiego, który po wojnie użytkował łąki w Polanie. Jego grób znajduje się na cmentarzu w Gozdnicy. 
W roku 1712 r., gdy ogień strawił ponad sto hektarów borów, rosnących około ośmiu kilometrów na zachód od Ruszowa. Władający w owym czasie tym terenem zgorzelecki magistrat, przytłoczony rozmiarem klęski, zrezygnował z odtwarzania drzewostanu na po­gorzelisku. Otoczone przez bory, wypalone miejsce, postanowiono o przeznaczyć na łąki, gdzie wypasano głównie owce, dla których wybudowano dużą owczarnię,

W siad za tymi zmianami jawiły się następne. Wzniesiono kilka pierwszych domów nowej sadyby i leśniczówkę. Obok osady powstał wieża obserwacyjna. Na misternej konstrukcji  zainstalowano specjalną tarczę  pozwalającym precyzyjnie określić lokalizację źródło pożaru. 
Dzisiaj możemy zauważyć  jedynie kilka trwałych wsporników, niegdyś dźwigających „nogi" budowli. Po 1910 roku doprowadzono do osady elektryczność oraz telegraf i telefon.


Bogactwem powstającej osady zwanej Brand  były otaczające ją  ogromne lasy. Zgorzelecki magistrat uruchomił tu nowoczesny  piec smolarski, służący do wytopu smoły. 

Przed II wojną światową działała tu tu nawet ewangelicka  szkoła, dysponująca  solidnym obiektem. Po wojnie funkcjonowała w Polanie polska szkoła z klasami I-III, w której pracował jeden nauczyciel.

Innym przejawem nobilitacji Polany było umieszczenie we wsi  siedziby nadleśnictwa, które notabene przetrwało aż do lat sześćdziesiątych XX w.  pod nazwą Nadleśnictwo Zapałów. Taką samą nazwę nadano tutejszemu leśnictwu.

Nazwa Zapałów pochodzi od nazwiska jednego z pierwszych osadników Gozdnicy Tadeusza Zapałowskiego, który po wojnie użytkował łąki w Polanie. Zginął tragicznie w 1949 roku. Jego grób znajduje się na cmentarzu w Gozdnicy. 



Informację o Panu Tadeuszu Zapałowskim przekazał na podstawie przekazów rodzinnych Mirosław Marciniak. 

Do dzisiaj nazwa Zapałów jest używana przez  mieszkańców  Gozdnicy jako synonim Polany (Brand)

Polana nie stanowiła nigdy oddzielnej jednostki administracyjnej. Do 1945 roku była traktowana jako przysiółek Ruszowa. Nawet w 2023 roku wchodzi w skład sołectwa Ruszów.

Wiosna 1945 r.  roku przyniosło dla osady zasadniczą zmianę, z 10 na 11 kwiet­nia opanowały ją oddziały II Armii Wojska Polskiego. Żołnierze 37pp 7 dyw. szykowali się do  uderzenia niemiecką linię obrony nad Nysą Łużycką. 

 Dzisiejsza Polana to nadal niewielka leśna osada, która oferuje miłośnikom lasów czyste powietrze, spokój oraz wspaniale widoki.

Życie tam wcale nie jest sielanką. Drogi nie są wyasfaltowane. Brak nawet małego sklepu. W razie nieszczęścia, zwłaszcza zimą, pogotowie musi przedzierać się przez wyboiste drogi. ER. Coraz mniej ludzi mieszka w Zapałowie (Polanie)




Jesienna droga do Polany

1 komentarz:

  1. Może Państwo wiedzą jaka jest zasadność lokalizacji znaku zakaz zatrzymywania się i postoju na drodze prowadzącej z Jagodzina do Polany?

    OdpowiedzUsuń