Bohaterowie ruszowskich ulic. Emilia Plater

W nocy z 29 na 30 listopada 1830 roku wybuchło w Warszawie, drugie po insurekcji kościuszkowskiej, powstanie narodowe. Na czele jednego z oddziałów powstańczych stanęła kobieta Emilia Plater. Pamięć o niej przetrwa przetrwała już 193 lata. Szczególnie żywa była podczas II wojny Światowej. Jej imię otrzymał Samodzielny Batalion Kobiecy im. Emilii Plater – pododdział piechoty Wojska Polskiego. Kobiety pełniące w niej służbę nazywano „platerówkami”. Platerówką po II wojnie światowej  nazywano miejscowość w powiecie lubańskim. W Ruszowie Plater to krótka ulica w samym centrum miejscowości

...

Lecz ten wódz choć w żołnierskiej  odzieży

Jakie piękne dziewicze ma lica?

Jaką pierś? — Ach, to była dziewica

To Litwinka, dziewica-bohater,

Wódz powstańców — Emilija Plater!

Adam Mickiewicz - "Śmierć pułkownika"

Emilia Broel-Plater herbu Plater (ur.13 listopada 1806 w Wilnie-zm.23 grudnia 1831 w Justianowie)- polsko-litewska hrabianka, córka hrabiego Franciszka Ksawerego i Anny von der Mohl, kapitan Wojska Polskiego w czasie Powstania Listopadowego (...). Dużo czytała, wielkie wrażenie wywarła na niej historia Joanny d'Arc, która obok Tadeusza Kościuszki i greckiej bohaterki Bubuliny była jej ideałem (...). O ukształtowaniu się osobowości i o roli, jaką miała spełnić, zdecydowały jej historyczne zainteresowania. Popierała ówczesny ruch młodzieżowy i patriotyczny, czytała lektury Filomatów i Filaretów.

Opracował: Stanisław Witold Myślicki

 portret Emilii Broel-Plater, autor Achille Deveria

 Emilia Plater na czele kosynierów w Powstaniu Listopadowym, obraz Jana Rosena

 Emilia Plater na czele ułanów w Powstaniu Listopadowym, staloryt Georga Benedikta Wundera

Oświadczenie Emilli Broel-Plater uczestnictwa w Powstaniu Listopadowym,25 marca 1831