Perła Ruszowa

Źródło:  Link -VERENNE Blog Matki (geo)
LINK1- "Prawdziwa historia kościoła w Ruszowie"- dod. redakcji
LINK2- informacje o powojennych losach kościoła.

Ruszów (do roku 1945 niem. Rauscha) to wieś leżąca w powiecie zgorzeleckim na skraju Borów Dolnośląskich.
Kiedyś w okolice Ruszowa przyjeżdżaliśmy z rodzicami na grzyby i jagody. Teraz sprowadził nas tu geocaching. Pierwszy „ruszowski” wpis poświęcę najcenniejszemu zabytkowi miejscowości, czyli dawnemu kościołowi

ewangelickiemu, który… UWAGA! po latach niszczenia, zaniedbania i popadania w ruinę, powstał niczym feniks z popiołów. Latać może nie będzie, że tak pociągnę tę mityczno – ornitologiczną metaforę, ale wraca do życia! To prawdziwa Perła Ruszowa i tak też nazywa się skrytka geocache, która nas tu sprowadziła.

Kościół został wybudowany na początku XVI w., potem kilkukrotnie przebudowywany. I tu ciekawostka – pierwotna dolna część murów, niewątpliwie gotycka, zbudowana jest z kamieni i brył rudy darniowej żelaza z domieszką cegieł. Kościół z żelaza – może dlatego przetrwał?
W okresie renesansu świątynia została uzupełniona  o ściany z cegły z oknami renesansowymi, które ostateczny kształt przybrały w epoce baroku. Wieża kościelna, a zwłaszcza jej zakończenie to przykład architektury dziewiętnastowiecznej.

Nie wiadomo, co się stało z wyposażeniem kościoła – empory, organy,
obrazy i malowidła z różnych epok – wszystko zdmuchnął nieubłagany wiatr
historii. Przepadła także większość cmentarnych nagrobków, zniknęły
epitafia i płyty nagrobne. Przetrwały nieliczne – te wmurowane w ściany
budowli i kilka „luzem”.

Do dziś zachowały się mury zewnętrzne, XVII – dzwonnica,
trójprzęsłowe sklepienia sieciowe wsparte na przyściennych filarach. Do
niedawna przygnębiająca ruina otoczona współczesnym cmentarzem.

Jednak, jak wspomniałam wcześniej, w Ruszowie stał się mały cud
– dzięki wsparciu Unii Europejskiej oraz zaangażowaniu
władz gminy, świątynia dostała drugie życie. Zmieniła
się nieco jej bryła (choćby brak sygnaturki na dzwonnicy), nowoczesny
dach nad nawą główną skojarzył nam się ze szklarnią, a i wnętrzom nikt
już nie przywróci pierwotnego wyposażenia. Jednak cel osiągnięto – w
części kościoła w 2014 r. uruchomiono kaplicę cmentarną, zaś nawa główna
pełni rolę Centrum kultury z salą koncertowo – widowiskową.

Szkoda, że nie udało nam się wejść do środka, ale nic to. Bardzo, bardzo
cieszą mnie takie inicjatywy. Żyjemy w niezwykle ciekawym regionie i
warto zatrzymać ten bezsensowny trend „zapominania” o jego niemieckiej
historii. Brawo, Ruszów! :)

 W Ruszowie jest jeszcze kilka skrytek, o których opowiem w następnym
poście. Żelazny kościół po prostu musiał mieć własną opowieść.