Jak wyglądał zamek księcia Bolka II ?

Trzech członków LGH w Ruszowie uczestniczyło w prelekcji wybitnego archeologa dr Pawła Konczewskiego, redaktora naczelnego czasopisma "Archeologia Żywa", na temat nieinwazyjnych badań archeologicznych prowadzonych w Uroczysku Nowoszów.
Prawdziwym skarbem odkrywanym przez naukowców są materialne ślady ludzi żyjących dziesiątki,
setki a nawet tysiące lat temu.  Z odnalezionych okruchów ceramiki, odłamków kafli piecowych, kilku średniowiecznych cegieł wyłania się prawdziwy obraz dawnych epok. Z sensacyjnych tytułów w prasie można by domniemywać, że w Nowoszowie odkryto wielki zamek, a tak naprawdę zaleziono jego  skromne pozostałości; kilka kamieni, cegieł palcówek i usypane niewielkie wzgórze. 

Nie ulega  wątpliwości że Nowoszów w średniowieczu był ludną wioską, położoną na styku 3 granic, którą trzeba było zabezpieczyć przed wrogami wiejską warownią.

W wielu podobnych  miejscach budowano wieże obronne. Taki charakter miał prawdopodobnie również "zamek" w Nowoszowie. Podobne konstrukcje zachowały się do dzisiaj w Witkowie i Siedlęcinie. (er)

Tak mógł wyglądać zamek  księcia Bolka II

Wieża obronna w Siedlęcinie

Wieża obronna w Witkowie -  rycina - rekonstrukcja

Kilka zebranych wiadomości o Nowoszowie

Nowoszów, (do 1945 Neuhaus) – obecnie uroczysko- dawna miejscowość w Polsce, w województwie dolnośląskim.

W bezpośrednim sąsiedztwie miejsca znajduje się granica województw lubuskiego i dolnośląskiego. Leży na pograniczu historycznych Łużyc Górnych i Łużyc Dolnych oraz Dolnego Śląska, na terenie Borów Dolnośląskich nad Czerną Wielką. Na północ od Nowoszowa w odległości ok. 4 km przebiega autostrada A4.

W Nowoszowie istniał zamek zwany Nowym Dworem lub Nowym Domem wybudowany na lewym brzegu Czernej Wielkiej około roku 1366 przez księcia świdnicko-jaworskiego i margrabiego Dolnych Łużyc Bolka II Małego. Zamek, wraz z m.in. oddalonym o ok. 15 km zamkiem w Kliczkowie czy położonym dalej na południe zamkiem Czocha, był częścią systemu warowni granicznych strzegących zachodnich rubieży księstwa przed najazdami wojsk czeskich (sąsiadujące Milsko od 1348 wchodziło w skład Korony Czeskiej) a ponadto strzegł nowego traktu handlowego wytyczonego przez księcia, który omijał miasta Górnołużyckiego Związku Sześciu Miast. Krótko po śmierci Bolka świdnickiego, za panowania księżnej Agnieszki Habsburżanki, wdowy po nim, pomiędzy rokiem 1368 a 1369 warownia i jej umocnienia zostały zniszczone na polecenie mieszczan zgorzeleckich przez wojska Związku Sześciu Miast w ramach walki z rycerzami-rabusiami (niem.Raubrittern). Widoczne jeszcze w ubiegłym stuleciu ślady po twierdzy Bolka Małego II zostały ponownie odkryte dopiero niedawno przez archeologów. Teren został oznaczony palikami. 

Po roku 1370, po włączeniu Dolnych Łużyc do Królestwa Czech, Agnieszka, sprzedała Nowoszów Heinrichowi von Seidlitz. W 1377 nowym właścicielem wsi został Beneš z Dubí – wójt Górnych Łużyc, który nabył wieś za kwotę 200 grzywien. Od niego zaś Nowoszów odkupili mieszczanie zgorzeleccy.

W Nowoszowie (podobnie, jak np. w pobliskich Kowalicach czy Ruszowie) liczne były kuźnice hamernie, powstałe w średniowieczu w okolicy bogatej w pokłady rudy darniowej oraz drewna, którym przepływająca przez miejscowość rzeka dawała napęd za pośrednictwem kół wodnych. W 1845 roku we wsi istniał młyn wodny oraz pracowały 4 krosna tkackie z napędem wodnym.

We wsi istniał kościół ewangelicki? (prawdopodobnie) należący do parafii ewangelicko-augsburskiej w Koninie Żagańskim, o czym świadczą zachowane w zasobach Archiwum Państwowego w Zielonej Górze parafialne księgi metrykalne z lat 1765–1887. W pobliżu wsi, przy leśnej drodze w kierunku Przejęsławia, zachował się łaciński krzyż pokutny wykonany z piaskowca o wymiarach 130 × 44 x 26 cm z wyrytą datą 1768*.

W pierwszej połowie XIX wieku właścicielką miejscowości była księżna Dorota Talleyrand z Żagania. Od 1833 wieś znajdowała się w obrębie gminy w Iłowej. 1 października 1929 do ówczesnej wsi Neuhaus dołączono mniejszą, leżącą również nad Czerną Wielką nieco dalej na północ, osadę Neudorf a./Tschirne. Do 1945 wieś licząca ok. 600 mieszkańców (1939)

W dniach 6-10 kwietnia 1945 mieścił się tutaj sztab przygotowującej się do operacji berlińskiej II Armii WP. Po zakończeniu II wojny światowej miejscowość została opuszczona, zniszczona i rozebrana. Do czasów współczesnych zachowały się jedynie resztki cmentarza, ruiny młyna oraz podziemne pozostałości zabudowy mieszkalnej i gospodarczej.

Wikipedia+aktualizacje własne