Skąd wywodzi się nazwa Ruszów?

12.11.1946 r. weszła w życie uchwała zastępująca niemiecką nazwę Rauscha na polską nazwa Ruszów. Skąd się jednak wywodzi i co tak naprawdę oznacza?

Polską nazwę zawdzięczamy komisji ds. nazewnictwa, której przewodził Prof. Stanisław Rospond, który później w swoim „Słowniku Etymologicznym Nazw Geograficznych Śląska” (SENGŚ) dostępnym pod linkiem: https://sengs.e-science.pl/toponyms/concrete/56946/ wyjaśnił  nazwę RUSZÓW, następująco:

„Stara nazwa górnołużycka Rušov(niem. Rauscha): nazwa osadźcy Ruš←Ruchosłav

Muka1 22. Polska nazwa Ruszów jest odpowiednikiem nazwy górnołużyckiej.”

Leopold Haupt wybitny badacz kultury dolno i górnołużyckiej, a przede wszystkim znawca naszego regionu (gozdnicki pastor w latach 1830-1832), w swoim monumentalnym dziele „Próznicki Sersḱego ludu we górejcnych a dołozenijch Łužyach” wydanym w 1843 r. w rozdziale dotyczącym geografii regionu na stronie 291 nie wymienia niestety Ruszowa. Dzieło dostępne pod linkiem:  https://www.digitale-sammlungen.de/en/view/bsb10007600?page=300,301

 Po wnikliwej analizie książki pastora Haupta, regionalista Mirosław Marciniak tak wyjaśnia etymologię nazwy Ruszów (niem. Rauscha), którą wywodzi się od dolnołużyckiego Ruśc vel górnołużyckiego Ruschi oznaczającego RUDA czyli kamień żelazny. Nazwa Ruszów w znaczeniu Ruda (Kamień Żelazny) wpasowuje się region, gdyż okoliczne miejscowości (Jagodzin, Nowoszów)również wywodzą swoją etymologię od wytopu żelaza z rudy darniowej.

 Potwierdza to również Stanisław Myślicki, który wyszperał w lokalnym kalendarzu z 1927 roku, że nazwa Rauscha związana jest łużyckim terminem "obszar życia". Pierwsi osadnicy Köhler i Pechbrennerkopali tu "żelazny kamień darniowy", czyli rudę żelaza przetwarzaną w Neuhammer (Jagodzin) i Schnellförtel (Okrąglica).

Opracował : Mirosław Marciniak