środa, 16 sierpnia 2023

Energetyczna Mała Czerna


Czerna Mała
, przed 1945: niem. Kleine Tschirne lub Halbauer Wasser lub  Kleiner Hammerbach), niewielka rzeczka o bystrym nurcie przepływająca również przez Ruszów. Najdłuższy dopływ rzeki Czerna Wielka Wypływa z Pogórza Izerskiego, na terenie wsi Godzieszów do jej ujścia do Czernej Wielkiej za Iłową. 

Przed doprowadzenie w roku 1908 linii elektrycznej do Ruszowa niem. Rauscha stanowiła główne źródło zasilania dla młynów i tartaków usytuowanym w jej pobliżu. Spiętrzona woda tworzyła stawy, skąd poprzez "młynówki" napędzała koła lub turbiny

wodne.

Pawie wszystkie młyny przetrwały do 1945 rok. Zabudowania największego z nich w dobrym stanie. 

W dobie elektryczności już nikt nie wykorzystuje siły wody do napędzania  młynów, ale czy nie można by zbudować w ich miejscu małych elektrowni? Wszak jedna z nich istnieje nad Zalewem Klików.

Na początku lat 90. XX wieku zastanawialiśmy się z Burmistrzem Andrzejem Kutrowskim nad możliwością budowy malej turbiny elektrycznej usytuowanej na rzece w pobliżu szkoły. Nawet zostały zrobione pomiary energii, którą można by pozyskać z nurtu rzeki. Z wyliczeń wynikało, że siły wystarczyło do pokrycia połowy zapotrzebowania szkoły. Od pomysłu odstąpiono ze względu na nieopłacalność inwestycji. 


1. Młyn na pograniczu Ruszowa i Jagodzina
2. Tartak w Kościelnej Wsi
3. Młyn w Kościelnej Wsi
4. Młyn w Rychlinku (Małpi Gaj) - dawniej huta żelaza zwana kuźnicą
lub hamernią 
5. Mały warsztat (przed mostkiem po lewej stronie ulicy Bolesławieckiej) napędzany siłą wody


1. Zabudowania młyna wodnego - stan dzisiejszy

3. Młyn szachulcowy w Kościelnej Wsi. Na zdjęciu rodzina jego właścicieli. Wiek XIX


5. Po lewej stronie nad rzeczką istniał mały warsztat napędzany siłą wody

2. Tartak - Kościelna  Wieś , niedaleko dawnego sklepu, prawdopodobnie wytwarzano tu  przedmioty z drewna. 

4. Młyn w Małpim Gaju dawniej, kuźnica (hamernia),
położony nad nieistniejącym Stawem Hamernia. 


Mała elektrownia nad Zalewem Klików 

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz