Protestanci i katolicy w Rauscha i początki parafii Ruszów

 

W Rauscha przewagę stanowili ewangelicy. W 1937 roku do tego wyznania przyznawało się aż 3100 osób w Ruszowie i 981 w Kościelnej Wsi. Wyznanie katolickie deklarowało tylko 61 ruszowian i 221 wiernych  z Kościelnej Wsi. 

Pierwszy drewniany  kościół katolicki w Kościelnej Wsi  zbudowano prawdopodobnie już 1346 roku. Przetrwał on do XV wieku, czyli do czasu budowy w Ruszowie okazalej murowanej świątyni. Kościół św. Jerzego był we władaniu katolików do początku reformaci. Potem przejęli go protestanci, którzy   dbali i

rozbudowywali ten budynek do 1945 roku. 

W Kościelnej Wsi istniała do 1906r. niewielka katolicka kaplica (w pobliżu obecnego gospodarstwa Pana Wasyluka). W samym  tym roku zakończono budowę neogotyckiego  kościoła katolickiego w Ruszowie. Kościół należał do parafii Iłowa skąd ksiądz Hein dojeżdżał do Ruszowa.

W 1906 r. ukończono budowę kościoła rzym.-kat w Ruszowie będącego filią parafii rzym.-kat. w Iłowej. Kościół w Ruszowie służył również katolikom z Gozdnicy która nie posiadała wówczas własnego kościoła katolickiego.

20 sierpnia 1946 r. wznowiono parafię rzym.-kat. pw. św. Wawrzyńca w Gozdnicy. Pierwszym proboszczem został ks. Aleksander Zonn ze Zgromadzenia Księży Misjonarzy św. Wincentego â Paulo w Krakowie. Z powodu braku księży w sąsiednich miejscowościach ksiądz Aleksander Zonn co niedzielę począwszy od 12 września 1946 r. odprawiał Mszę Św. w Ruszowie. 1 stycznia 1958 r. filia w Ruszowie również stała się samodzielną Parafią pw. Zmartwychwstania Pańskiego a jej proboszczem został ks. Stefan Olszak. 

Parafia rzym.-kat. w Gozdnicy została rozwiązana w 1810 r. a archiwa parafialne przeniesiono do parafii w Witoszynie Dolnym. Kiedy w 1906 r. ukończono budowę kościoła rzym.-kat w Ruszowie, katolicy z Gozdnicy zaczęli do niego uczęszczać. W ten sposób w latach 1907-1946 przeszła pod jurysdykcję parafii rzym.-kat. w Iłowej.

W 1904 roku powstała szkoła katolicka przy dzisiejszej ulicy Śródmiejskiej.

Fragment z „Gorlitzer Nachrichten und Anzeiger” z 1 września 1903 roku.    „Negocjacje ze stroną rządową w sprawie budowy specjalnej szkoły katolickiej ustaliły: katolicka szkoła może powstać zgodnie z następującymi warunkami: państwo i gmina katolicka, każdy po połowie, kupią dla powstania szkoły katolickiej* od Ewangelickiego Towarzystwa Szkolnego nowy zbudowany w 1895 roku budynek szkoły przy ulicy Sródmiejskiej (Mittelstrasse) z przyległymi gruntami (plac ćwiczeń i zabaw), wyceniony przez rzeczoznawcę na wartość 18000 Marek'. 

Mirosław Marciniak i Edward Remiszewski

Podzial ludności według wyznania - stan z 1937 roku

Kościół katolicki w Ruszowie