Nie ulega wątpliwości, że Ruszów administracyjnie należy do Dolnego Śląska, natomiast historycznie i kulturowo to Łużyce. Z chwilą przejęcia tej Ziemi przez Polskę w 1945 r. nastąpiło zerwanie więzi kulturowych związanych z tym regionem. My Polacy piszemy historię od nowa, ale w łużyckim zeszycie. Warto znać dzieje ziemi łużyckiej, aby korzystać z dorobku ludzi, którzy zamieszkiwali przez 1500 lat naszą miejscowość.
Historia Łużyc w skrócie na podstawie materiałów dostępnym w Muzeum Görlitz
1. Upadek cesarstwa rzymskiego na Zachodzie - rok 476 n.e. Początek wielkiej wędrówki ludów. Okres od V do VIII wieku w Europie określany jest jako wczesne średniowiecze, albo wieki ciemne.
2. Słowianie, którzy przywędrowali prawdopodobne w V ze wschodu (jedna z teorii) zajęli wschodnią Europę, aż po Łabę.
3. Część Słowian zachodnich, zwanych Serbami, osiedliła się pomiędzy Bobrem a Łabą. Pozostali powędrowali na południe Europy, gdzie utworzyli państwo Serbów.
4. Pogańskie plemienne państwo słowiańskie utworzone na terenie Łużyc funkcjonowało aż do początku X wieku.
5. Działania ekspansyjne sąsiedniego imperium Franków rozpoczęły się już pod koniec VIII wieku, a ich kulminacją było utworzenie Cesarstwa Wschodniofrankijsko-Niemieckiego (919 r.). Celem było trwałe uzależnienie sobie plemion słowiańskich w zamian za daniny. (Podporządkowanie "Lusizerów" w 932 r. przez Henryka I. Podbojowi ziem słowiańskich towarzyszyła ich chrystianizacja. Podporządkowanie Łużyc władcy polskiemu Bolesławowi Chrobremu i Mieszkowi II (1002 do 1032). Utrata Łużyc i Miśni przez Mieszka II Lamberta w 1032 roku. Górne Łużyce zostały powierzone biskupstwu w Miśni, które zostało założone w 968 roku. W latach 1002-1031 Górne Łużyce, podobnie jak Dolne Łużyce, znalazły się tymczasowo pod wpływem wzmocnionego Królestwa Polskiego.
6. W XII w. utworzono jednostkę administracyjną Mark Lausitz, zarządzaną jako lenno królewskie przez margrabiego Wettynów.
7. Dalsze średniowieczne zagospodarowanie terenów Łużyc w XII i XIII w. odbywało się głównie za sprawą rolników serbołużyckich i odosobnionych osadników niemieckich, fundacje niemieckie były rzadsze - dominowali Słowianie.
8. W XIV wieku Łużyce stały się częścią Korony Czeskiej, której margrabstwo pozostawało trybutariuszem do 1635 roku.
9. Pod panowaniem Karola IV, króla niemieckiego i króla Czech od 1346 r. (w 1355 r. został koronowany na cesarza), niektóre miasta górnołużyckie stały się nowymi centrami politycznymi, gospodarczymi i kulturalnymi regionu. W dniu 21 sierpnia 1346 r. pięć najważniejszych miast królewskich Górnych Łużyc - Bautzen, Görlitz, Löbau, Kamenz i Lauban - oraz Żytawa, która w tym czasie była jeszcze miastem czeskim, założyły Ligę Sześciu Miast. Odbywało się to za zgodą króla czeskiego, który wspierał miasta licznymi przywilejami, a także służył walce z rycerstwem i rozbójnictwem na Górnych Łużycach. Konfederacja miała specjalne uprawnienia prawne i była nosicielem państwowości w imieniu suwerena
10. Pod koniec września 1813 r. Prusy odzyskały dawną pruską dzielnicę Cottbus, która była jednym z obszarów scedowanych w 1807 r. po klęsce Prus z wojskami napoleońskimi.
11. 22 maja 1815 roku, w wyniku postanowień Kongresu Wiedeńskiego, który zadecydował o reorganizacji politycznej i terytorialnej Europy, pozostałe sześć okręgów Łużyc, które wcześniej należały do Królestwa Saksonii, przypadło Prusom.
Wojna austriacko-pruska toczyła się częściowo na Łużycach. Wojna toczyła się w latach 1866 i była to wojna między Prusami a Austrią oraz ich sojusznikami. Bitwy toczono na wielu frontach, w tym na Łużycach. Wojska pruskie zajęły Łużyce w lipcu 1866 roku i kontrolowały je do końca wojny. Wojna austriacko-pruska zakończyła się zwycięstwem Prus i doprowadziła do powstania Niemiec jako zjednoczonego państwa.
12. Udział ludności serbołużyckiej w ogólnej liczbie mieszkańców dwóch pruskich prowincji - Brandenburgii i Śląska - wynosił zaledwie około sześciu procent, a w saksońskich Górnych Łużycach - jedną czwartą. Pod panowaniem pruskim nasiliły się represje wobec Serbołużyczan, w szczególności podjęto działania administracyjne mające na celu niedopuszczenie do używania języka dolnołużyckiego, który był więcej niż tolerowany przez Kościół protestancki.
13. Po II wojnie światowej Dolne Łużyce należały najpierw ponownie do Brandenburgii, a następnie do NRD.
14. Na mocy układów w Poczdamie tereny łużyckie po wschodniej stronie Nysy Łużyckiej przypadły Polsce.
W historii Łużyc do końca II wojny światowej tylko przez 30 lat (1002 -1032). Łużyce należały do Królestwa Polskiego.
Chronologia w skrócie:
Serbołużyckie państwo plemienne - od VI do IX w.
Dominacja Cesarstwa Frankijskiego - od początku X wieku
Dominacja Królestwa Polskiego (1002 do 1032)
Pokojowe współistnienie Serbów z Niemcami - średniowiecze
Związek Sześciu Miast - od 1346 roku
Przynależność do Korony Czeskiej od XV do początku XVII w.
Łużyce w Saksonii do 1815 r.
Wpływy cesarstwa austro-węgierskiego do 1846 r.
Podporządkowanie państwu niemieckiemu - do 1945 roku
Przynależność do Państwa Polskiego (wschodnia część) od 1945 r. er
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz